ΕΤΕΡΟΑΝΑΦΟΡΕΣ 

• από τον Θανάση Αγάθο (Τµήµα Φιλολογίας του Πανεπιστηµίου Αθηνών) στην εισήγησή του: Γαλήνη. Από τον λυρισµό του Ηλία Βενέζη (1939) στον πειραµατισµό του Gregory Markopoulos (1958), στο Κ.Α. Δημάδης (επιμ.) Ε΄ Ευρωπαϊκό Συνέδριο Νεοελληνικών Σπουδών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών, Συνέχειες, ασυνέχειες, ρήξεις στον ελληνικό κόσμο (1204-2014) , Πρακτικά, τ. Γ’, ΕΕΝΣ, Αθήνα, 2015, σσ. 397-408.

• από τον Απόστολο Λαμπρόπουλο (Καθηγητή Συγκριτικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο Bordeaux Montaigne) στην εισήγησή του με τίτλο: Θεωρίες εύχρηστες, εύληπτες και ευσύνοπτες; Στιγμιότυπα από τη συνάντηση των λογοτεχνικών θεωριών με τη διδακτική της λογοτεχνίας, Γ’  Πανευρωπαϊκό Συνέδριο νεοελληνικών σπουδών, επιμ. Κ. Δημάδης, σσ. 37-50 (Βουκουρέστι, 2006) κ. ά.

(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Όλες οι εντοπισμένες ετεροαναφορές παρατίθενται στη συνέχεια αυτούσιες, συγκεντρωμένες ανά εργασία).

3) “Επιπλέον, σε μια πρώτη αναζήτηση, αυτοτελείς μελέτες και μονογραφίες έχουν εκδοθεί σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό για το σύνολο των πεζογράφων της γενιάς του ’30, ελάχιστες από τις οποίες αφορούν τον Η. Βενέζη. (υποσ.15): Βλ. […] Ελένη Α. Ηλία, Ο αναγνώστης και η λογοτεχνική δημιουργία του Η. Βενέζη, «Αστήρ», Αθήνα 2000· […]”

Δέσποινα Καρανίκα, Βιβλιογραφία των αυτοτελών εκδόσεων Ηλία Βενέζη 1928-2010, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Νεοελληνικής Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου,  Τμήμα Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 2014 (σσ. 22-23).

4) “Ο συγγραφέας δεν περιορίζεται μόνο στην περιγραφή των εξωτερικών χαρακτηριστικών του βασικού πρωταγωνιστή της ιστορίας αλλά μας αποκαλύπτει τον εσωτερικό του κόσμο, τις ενδόμυχες σκέψεις του, τις βλέψεις για το μέλλον ακόμη και το υποσυνείδητό του, όπως αυτό εκφράζεται μέσα από τα όνειρά του” (υπ. 6: Ηλία, 2000, σ. 177),

Φωτεινή Κυριάκου, Σημειώσεις από μια ανάγνωση: Το ταξίδι που σκοτώνει του Μ. Κοντολέων,  Πρακτικά 6ου Πανελληνίου Συνεδρίου του Ελληνικού Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Παιδαγωγικής και Εκπαίδευσης (ΕΛΛ.Ι.Ε.Π.ΕΚ.), 5-7 Οκτωβρίου 2012, ISSN 1790-8574.

5) “Στο μυθιστόρημα Γαλήνη, που χαρακτηρίζεται ως ένας μεγάλος κοινωνικός πίνακας [Ηλία, 2000: 27]…” (σ. 195)

Ν. Ρουμπής (Πειραματικό Σχολείο Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών), «Μικρασία, χαίρε»: οι μνήμες του πρόσφυγα συγγραφέα Ηλία Βενέζη για τη χαμένη πατρίδα, KATHEDRA of Byzantine and Modern Greek Studies № 16 (3), 2023, (Russia), σσ. 193-203.

6) “…, η μελέτη της Ελένης Ηλία, «Ο Αναγνώστης και η Λογοτεχνική Δημιουργία του Ηλία Βενέζη» εκδόσεις Αστήρ 2000, …, μας φωτίζει το έργο και την πορεία του (του Ηλία Βενέζη)”.

giorgosbalurdos.blogspot.com,  Λογοτεχνικά πάρεργα, Κυριακή 6 Σεπτεμβρίου 2015,  για την επιφυλλίδα του Ηλία Βενέζη στην εφημερίδα «Το Βήμα», “ΣΟΦΙΑ ΛΑΣΚΑΡΙΔΟΥ ΕΡΩΣ ΤΟΥ 1900 (Ο Περικλής Γιαννόπουλος προς τη Σοφία Λασκαρίδου)”.

7) Βιβλιογραφική αναφορά από την Κλεοπάτρα Ζαχαροπούλου,  Ιχνηλατώντας την Εργογραφία του Ηλία Βενέζη, Αιολικά γράμματα, 2 Οκτωβρίου 2017.

8) Βιβλιογραφική αναφορά από την Αργυρώ Τσίκη, στην πτυχιακή εργασία της Οι χαρακτήρες, το κλίμα της εποχής και οι στόχοι του έργου του Ηλία Βενέζη, Θεσσαλονίκη-Σίνδος 2011 (σ. 14), Αλεξάνδρειο Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Θεσσαλονίκης, Σχολή Διοίκησης και Οικονομίας, Τμήμα Βιβλιοθηκονομίας και Συστημάτων Πληροφόρησης.

9) Το ίδιο βιβλίο περιλαμβάνεται στη Βιβλιογραφία για τον Ηλία Βενέζη στη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ (Wikipedia), https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CE%B6%CE%B7%CF%82

καθώς και στα:

https://www.wikiwand.com/el/articles/%CE%97%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CE%B6%CE%B7%CF%82

https://logotexnika-epikaira.blogspot.com/2019/08/431904-381973.html

12) Η ίδια διδακτορική διατριβή περιλαμβάνεται στη Βιβλιογραφία για τον Ηλία Βενέζη στη ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ (Wikipedia) https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CE%B6%CE%B7%CF%82

καθώς και στα:

https://www.wikiwand.com/el/articles/%CE%97%CE%BB%CE%AF%CE%B1%CF%82_%CE%92%CE%B5%CE%BD%CE%AD%CE%B6%CE%B7%CF%82

https://logotexnika-epikaira.blogspot.com/2019/08/431904-381973.html

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ελένη (1999). «Η προσέγγιση λογοτεχνικών κειμένων σύμφωνα με τις θεωρίες της «αναγνωστικής ανταπόκρισης» στο: Αποστολίδου, Βενετία & Χοντολίδου, Ελένη (επιμ.). Λογοτεχνία και Εκπαίδευση. Αθήνα: Τυπωθήτω, 157-164

13) “Μέσα από την έμφαση των θεωριών της αναγνωστικής ανταπόκρισης στον αναγνωστικό ρόλο, το παιδί-αναγνώστης αισθάνεται δημιουργικό υποκείμενο. Καθώς η γοητευτική επίδραση που ασκεί η λογοτεχνία συνδέεται με τις αντιληπτικές διεργασίες που επιτελεί το παιδί κατά την ανάγνωση, αυτό αισθάνεται ικανοποίηση και αυτοεκτίμηση. Τα περιθώρια για διαφορετική ερμηνευτική προσέγγιση επιτρέπουν τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνωριμία του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του και συντελούν στην αυτογνωσία των ίδιων των παιδιών. Δίνοντας ο εκπαιδευτικός προτεραιότητα στα κείμενα με έντονο το υποδηλωτικό στοιχείο, που κατά συνέπεια προκαλούν εντατικοποιημένη αναγνωστική δραστηριοποίηση, εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη δυνατή παιδαγωγική επίδραση της λογοτεχνίας και συμβάλλει στην αύξηση της οξυδέρκειας του παιδιού-αναγνώστη (Ηλία, 1999, σ. 163-164).

Το επιχείρημα εδώ βασίζεται στην έκδηλη επιθυμία να δοθεί έμφαση στον αναγνωστικό ρόλο του μαθητή, να απενοχοποιηθεί και να νομιμοποιηθεί ο δημιουργικός του ρόλος, να του αναγνωριστεί το δικαίωμα στην αυτοεκτίμηση. Για αυτούς τους ηθικής και ψυχολογικής υφής λόγους, επιλέγονται ως εργαλείο οι αναγνωστικές θεωρίες και ως προνομιακό πεδίο εφαρμογής τους τα κείμενα με έντονο το υποδηλωτικό στοιχείο. Το παιδαγωγικό πλαίσιο στο οποίο θα ενταχθεί η χρήση των λογοτεχνικών θεωριών είναι προδιαγεγραμμένο και, κατά τη γνώμη μου, εύστοχο· θα μπορούσε να συνοψιστεί σε μια φράση όπως «εκτίμηση και προτεραιότητα στον μαθητή»”.

Απόστολος Λαμπρόπουλος (Καθηγητής Συγκριτικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο Bordeaux Montaigne), Θεωρίες εύχρηστες, εύληπτες και ευσύνοπτες: Στιγμιότυπα από τη συνάντηση των λογοτεχνικών θεωριών με τη διδακτική της λογοτεχνίας, Γ’  Πανευρωπαϊκό Συνέδριο νεοελληνικών σπουδών, επιμ. Κ. Δημάδης, σσ. 37-50 (Βουκουρέστι, 2006).

14) Οι θεωρίες της αναγνωστικής ανταπόκρισης “καθώς αφήνουν περιθώρια για διαφορετική ερμηνευτική προσέγγιση, επιτρέπουν τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνωριμία του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του και συντελούν στην αυτογνωσία των ίδιων των παιδιών” (Ηλία, 1999/2006). 

Δουζίνα Μαρίκα, Εναλλακτικές προσεγγίσεις του λογοτεχνικού κειμένου. Επαναπροσδιορίζοντας την επικοινωνία των εφήβων μαθητών με το λογοτεχνικό κείμενο μέσω της δημιουργικής ανάγνωσης και της δημιουργικής γραφής, διδακτορική διατριβή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Σχολή Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών, Τμήμα Επικοινωνίας & Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, Αθήνα, Δεκέμβριος 2019 (σ. 59).

15) “Μέσα από την έμφαση των θεωριών της αναγνωστικής ανταπόκρισης στον αναγνωστικό ρόλο, το παιδί-αναγνώστης αισθάνεται δημιουργικό υποκείμενο” (Ηλία, 2006: 164). (σ. 51)

Μαρίλη Δουζίνα,  “Δημιουργική ανάγνωση και δημιουργική γραφή στη Λογοτεχνία“, Πανελλήνιο Συνέδριο Προγράμματα Σπουδών για ένα δημιουργικό σχολείο, Διοργάνωση: Πανελλήνια Παιδαγωγική Εταιρεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ΠΑ.Π.Ε.Δ.Ε., Τομέας Παιδαγωγικής του Φ.Π.Ψ. του Ε.Κ. Πανεπιστημίου Αθηνών και Ελληνοαμερικανικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα «Κολλέγιο Αθηνών- Κολλέγιο Ψυχικού», Αθήνα, 5 – 6 Μαΐου 2017. Η εργασία είναι δημοσιευμένη στο ΕΡΚΥΝΑ Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών- Επιστημονικών Θεμάτων, Πρακτικά Συνεδρίου (ΕΙΔΙΚΟ) ΤΕΥΧΟΣ 13, 2017, ISSN: 2241-8393, σσ. 40-53. 

16) “Προωθείται ο αναγνωστικός ρόλος του μαθητή, ενθαρρύνονται οι αντιληπτικές διεργασίες της ανταπόκρισης, όπως η διαμόρφωση στάσης απέναντι στους ήρωες, η ανάπτυξη προσδοκιών για την εξέλιξη της υπόθεσης, η έκφραση συναισθημάτων που προκαλεί η επαλήθευση ή η διάψευση των υποθέσεων. Δίνεται το προβάδισμα σε κείμενα με έντονο υποδηλωτικό στοιχείο, ώστε να εντατικοποιείται η αναγνωστική ανταπόκριση, ενώ παράλληλα τονίζεται η διαφοροποίηση των ερμηνευτικών προσεγγίσεων” (Ηλία 1999:157-164).

“…Η αναγνωστική εμπλοκή στον αφηγηματικό κόσμο οφείλεται στην υποδηλωτική φύση της Λογοτεχνίας. Το στοιχείο υποβολής απορρέει από ένα πλήθος αφηγηματικών τεχνικών που ενεργοποιούν και εντατικοποιούν τις αντιληπτικές διεργασίες του αναγνώστη, εμπλέκοντάς τον στον κόσμο της αφήγησης” (Ηλία 1999:158).

Αθανασία Γιαννακοπούλου, Η Λογοτεχνία ως πηγή για το μάθημα της Ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, Φιλοσοφική Σχολή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, Τομέας Παιδαγωγικής, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Θεσσαλονίκη, 2007, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Επιστημονική εποπτεία: Δημήτρης Μαυροσκούφης.

17) “Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι ο Iser, εστίασε στην υποδηλωτική φύση του κειμένου, η οποία ενεργοποιεί την αναγνωστική αντίληψη και προωθεί τη σύνθεση του νοήματος. Η ιδιότητα της υποβολής που κατέχει το λογοτεχνικό έργο απορρέει από ένα πλήθος αφηγηματικών τεχνικών όπως η τραγική ειρωνεία, το χιούμορ, η αντίθεση, οι αοριστίες, οι διακειμενικές αναφορές, οι επαναλήψεις, οι παραλείψεις, η θετική στάση του συγγραφέα προς κάποιον συγκεκριμένο ήρωα, οι προσδιορισμοί κ.ά. Οι τεχνικές αυτές διεγείρουν τις αντιληπτικές διεργασίες του αναγνώστη, διασφαλίζουν τη μεγαλύτερη δυνατή εμπλοκή του στον αφηγηματικό κόσμο και παρέχουν μία ασφαλή υποδομή σύνθεσης του λογοτεχνικού νοήματος (Ηλία 2006: 157-159)” (σ. 26).

Ιωαννίδου Ασπασία, Διαμόρφωση υποκειμενικότητας μαθητών και μαθητριών μέσω της λογοτεχνίας σε πολυπολιτισμικό πλαίσιο, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, Τομέας Παιδαγωγικής, εργασία στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών “Λογοτεχνική Εκπαίδευση”, Θεσσαλονίκη 2013, Επιβλέπουσα: Ελένη Χοντολίδου.

18) “Η Μήδεια συγκεκριμένα συγκεντρώνει εκείνους τους αφηγηματικούς παράγοντες μέσα από τους οποίους ο δημιουργός μπορεί να καθορίσει τη στάση των αναγνωστών του. Εν είδει παραδείγματος, μέσω της εστίασης στον εσωτερικό κόσμο της ηρωίδας εγείρονται προβληματισμοί για τη γυναικεία ψυχοσύνθεση που διαμορφώνεται από τη θέση της γυναίκας την εποχή εκείνη, την αλαζονεία της εξουσίας που οδηγεί στην αυτόματη καταστροφή της, στην απόδοση ελαφρυντικών στις αποτρόπαιες πράξεις της και στη συμπάθεια που δημιουργεί προς το πρόσωπό της. Όλα αυτά δημιουργούν προσδοκίες στον αναγνώστη πως κάτι τραγικό θα συμβεί στο έργο οι οποίες δεν διαψεύδονται. Ωστόσο, στο τέλος ανατρέπονται μερικώς, μέσω της παιδοκτονίας και της διαφυγής της” (υπ. 230 : Ηλία, 1999, σσ. 157-164)” 

Τουπαδάκη Αθηνά, Αξιοποίηση αναγνωστικών θεωριών (Iser, Rosenblatt) για τη δημιουργική κατανόηση έργων της κλασικής γραμματείας. Η περίπτωση της Μήδειας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σχολή Ανθρωπιστικών Επιστημών, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: “Αρχαίο Θέατρο: Εκπαιδευτικές και Φιλολογικές Προσεγγίσεις”, Ρόδος, 2022, διπλωματική εργασία, Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Σμαράγδα Παπαδοπούλου, Καθηγήτρια, Παν. Ιωαννίνων. (σ. 138)

19) “Ενταγμένο τώρα μέσα σε αυτό το πλαίσιο των αναγνωστικών θεωριών το ποιητικό κείμενο γίνεται όχημα για την ανάγνωση της ποίησης μέσα στη σχολική τάξη και η ανάγνωση ένα ταξίδι που μέσα σε ειδικές συνθήκες και πρακτικές θα δραστηριοποιήσει τη διαδικασία της αναγνωστικής αντίληψης των μαθητών και θα καταστήσει τον μαθητή-αναγνώστη δημιουργικό υποκείμενο που θα αισθάνεται ικανοποίηση και αυτοεκτίμηση. Η συγκινησιακή φόρτιση που προκαλεί στον μαθητή-αναγνώστη η ποιητική χρήση της γλώσσας ή τεχνικές και μέσα, όπως η ειρωνεία, το χιούμορ, το λογοπαίγνιο και τα λεκτικά παιχνίδια, αλλά και η βιωματική ανακάλυψη του λανθάνοντος ποιητικού νοήματος, τοποθετούν στο επίκεντρο της αναγνωστικής διαδικασίας τον μαθητή και τη μαθήτρια και εντατικοποιούν τις αντιληπτικές τους διεργασίες (Ηλία, 2006, σσ.157-158)”.

Παπαγεωργίου Μαρία, Διδασκαλία της Ποίησης στο Λύκειο με την Αξιοποίηση της Δημιουργικής Γραφής. Μια Έρευνα Δράσης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης,  Παιδαγωγική Σχολή, Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, ΠΜΣ: Επιστήμες της Αγωγής, Κατεύθυνση: «Δημιουργική Γραφή και Εκδοτική Παραγωγή για το Παιδί: Από το Σχολικό στο Εξωσχολικό Βιβλίο», Θεσσαλονίκη, 2018, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Επιβλέπων: Κόκορης Δημήτρης (σσ. 46-47)

20) “Κατά μία άλλη προσέγγιση (Ηλία, 2006:163-164) οι θεωρίες της “αναγνωστικής ανταπόκρισης” είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στη διδασκαλία της Λογοτεχνίας, καθώς “με την έμφαση στον αναγνωστικό ρόλο, το παιδί-αναγνώστης αισθάνεται δημιουργικό υποκείμενο” και ενισχύεται η αυτοεκτίμησή του. Η ευελιξία που παρέχεται για διαφορετική ερμηνευτική προσέγγιση συντελεί στην εντατικοποιημένη αναγνωστική δραστηριοποίηση, στην ενίσχυση της οξυδέρκειας του παιδιού-αναγνώστη, την αυτογνωσία του και την ουσιαστικότερη επικοινωνία του εκπαιδευτικού με τους μαθητές του”.

Δήμητρα Α. Καββαδά,  Η Ποίηση της Γενιάς του Τριάντα στο Γενικό Λύκειο. Προβλήματα και προσεγγίσεις στην Αποτελεσματική Διδασκαλία της Νεωτερικής Ποίησης, Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών: Ελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία, Ιούνιος 2017,  μεταπτυχιακή διατριβή, Επιβλ. καθηγήτρια: Ελένη Παπαργυρίου (σ. 17).

21) «Δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε το ότι η αναγνωστική ανταπόκριση κάθε αναγνώστη ποικίλλει ανάλογα με τα ενδιαφέροντα, την κοινωνική του τάξη, τις απόψεις και τα υπάρχοντα ερεθίσματά του. Όμοια, η επίδραση που ασκεί ένα λογοτεχνικό έργο στο κάθε παιδί είναι διαφορετική. Τα περιθώρια διαφορετικής ερμηνευτικής προσέγγισης επιτρέπουν τη βαθύτερη και ουσιαστικότερη γνωριμία του/της εκπαιδευτικού με τους/τις μαθητές/τριες του/της. Ταυτόχρονα, συμβάλλουν στην ενίσχυση της οξυδέρκειας των παιδιών-αναγνωστών, προωθούν τη δημιουργική φαντασία των παιδιών και οδηγούν σε σημαντικά επίπεδα αυτογνωσίας (Ηλία, σελ. 157 – 165)”.

Α. Ανδρέου, Διδακτικές προσεγγίσεις στη λογοτεχνία. Η αρχή της δημιουργικής γραφής ως παράγοντας ανάπτυξης της δημιουργικότητας των παιδιών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας,  Σχολή Επιστημών του Ανθρώπου, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Βόλος 26 Ιουνίου 2008, πτυχιακή εργασία, Επιβλ.: Μαρίτα  Παπαρούση (σ. 15).

-Αναφορές στην εργασία Ηλία, Ελένη (2003). «Η ανταπόκριση των μικρών παιδιών σε λογοτεχνικά κείμενα στο πλαίσιο εκπαιδευτικών λογοτεχνικών δραστηριοτήτων», στο Περιπλανήσεις στην παιδική λογοτεχνία. Μελετήματα, επιμ. Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά, εκδ. Ακρίτας, ISBN: 960-328-205-7, σσ. 81 – 104.

22) «Ανατρέχοντας τη σχετική βιβλιογραφία, διαπιστώνεται ότι καταγράφεται ελάχιστη ερευνητική δραστηριότητα στον Ελληνικό χώρο σχετικά με εκπαιδευτικές εφαρμογές που ερευνούν την αναγνωστική ανταπόκριση μαθητών στη Λογοτεχνία. Εξαίρεση αποτελούν οι εμπειρικές έρευνες της Ελένης Ηλία (2003)… που πραγματοποιήθηκαν με μαθητές νηπιαγωγείου»

Μάρθα Μελενικιώτου, Η αναγνωστική ανταπόκριση μαθητών του δημοτικού σχολείου σε διαδοχικές αναγνώσεις διασκευών του ίδιου παραμυθιού, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Επιστήμες της Αγωγής, Κατεύθυνση: Διδακτική της Γλώσσας, Θεσσαλονίκη, Μάρτιος 2008, διπλωματική εργασία, Επιβλ. Βενετία Αποστολίδου (σσ. 30, 36).

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ελένη (1997). ΟΙ  ΕΛΛΗΝΕΣ  ΚΑΙ  ΟΙ  ΤΟΥΡΚΟΙ  ΣΤΟ  ΕΡΓΟ  ΤΟΥ  ΗΛΙΑ  ΒΕΝΕΖΗ, Νέα Εστία, έτος ΟΑ΄, τόμος 141, τεύχος 1677,  σσ. 771-775

 

26) “Οι μεταγενέστερες μελέτες, είτε έχουν εκδοθεί αυτοτελώς, είτε δημοσιεύτηκαν στον περιοδικό τύπο… επιδίωξαν να ανανεώσουν το ακαδημαϊκό ενδιαφέρον με νέες αναγνώσεις του λογοτεχνικού έργου, όσο και να αποκαλύψουν αθησαύριστα κείμενα του Βενέζη (υποσ.17): Βλ. ενδεικτικά: Ηλία Ελένη Α., «Οι έλληνες και οι τούρκοι στο έργο του Ηλία Βενέζη», περ. Νέα Εστία, τ. 141, τχ. 1677 (15 Μαΐου 1997) 771-775 […] “

Δέσποινα Καρανίκα, Βιβλιογραφία των αυτοτελών εκδόσεων Ηλία Βενέζη 1928-2010, διπλωματική εργασία στο Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Νεοελληνικής Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή Αριστοτελείου Πανεπιστημίου,  Τμήμα Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη 2014 (σ. 24).

27) “…όπως παρατηρεί και η Ελένη Ηλία σε άρθρο της στη Νέα Εστία για τη θέαση Ελλήνων και Τούρκων στο έργο του Βενέζη, η σύγκρουση των ατόμων ή των λαών γίνεται χωρίς τη θέλησή τους, στοιχείο που δείχνει μια τραγικότητα της ζωής, ενώ ταυτόχρονα οι σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ μελών από αντίπαλες πλευρές λειτουργούν ως ανάχωμα στη βαρβαρότητα του πολέμου»(υπ. 12)

και

” Όπως έχει αναφερθεί και πιο πάνω με παραπομπή σε άρθρο της Ελένης Ηλία, ο Βενέζης θεωρεί τον πόλεμο ως επιβολή στους ανθρώπους που υπερνικά τις προσωπικές τους επιλογές» (υπ. 62).

Χρυσόστομος Τρύφωνος, Η ΕΛΛΗΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ «ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ ΣΤΗΝ ΙΤΑΛΙΑ» ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΒΕΝΕΖΗ, ΕΚΠΑ, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας, Κατεύθυνση: Μεσαιωνική και Νεοελληνική Φιλολογία, εργασία Σεμιναρίου, Διδάσκουσα: Πέγκυ Καρπούζου (σσ. 8, 20).

28) Το συγκεκριμένο άρθρο περιλαμβάνεται στην Ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Ηλία Βενέζη,  στον ιστότοπο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου: http://book.culture.gr

29) Το ίδιο άρθρο  παρατίθεται επίσης στην Ενδεικτική βιβλιογραφία για τον Ηλία Βενέζη, που αναδημοσιεύεται στο κείμενο ΟΙ ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ «ΝΕΑΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ», στις «Φρυκτωρίες»,  http://www.fryktories.gr , τη διαδικτυακή κοινότητα επικοινωνίας, μάθησης και αλληλοϋποστήριξης των ελλήνων εκπαιδευτών που διδάσκουν ελληνική γλώσσα και λογοτεχνία στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα του εξωτερικού, στη σελ. 443.

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ε. Α. (2002). “Μαθητές – δημιουργικοί αναγνώστες στο πλαίσιο μιας απόπειρας διδασκαλίας της λογοτεχνίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση”. Στο Α. Κατσίκη-Γκίβαλου (επιμ. , Η Λογοτεχνία Σήμερα. Όψεις, Αναθεωρήσεις, Προοπτικές (σσ. 331-336). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

30) “Αξιοσημείωτη τέλος, είναι η αναφορά της Ηλία (2002) στις απόψεις των Ελλήνων δασκάλων αναφορικά με τη διδασκαλία της λογοτεχνίας, η μεταξύ των οποίων σχέση αναδεικνύει μια συγκεκριμένη προβληματική. Οι προσωπικές τραυματικές εμπειρίες που είχαν οι ίδιοι ως μαθητές από την προσέγγιση του μαθήματος στη Μέση Εκπαίδευση, η παντελής έλλειψη αντίστοιχου μαθήματος στα πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών τους, καθώς και η γενική επίκληση της απλοϊκότητας των κειμένων που προορίζονται για μικρά παιδιά είναι μερικές από τις αιτίες που καθιστούν –σύμφωνα με τους  δασκάλους- δύσκολη και προβληματική τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στο Δημοτικό σχολείο”.

Αλίκη-Μαρία Ζαρκάδα,  Παιγνιώδεις δραστηριότητες για την προώθηση της Δημιουργικής Γραφής στο πλαίσιο της Παιδικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Επιστήμες της Αγωγής, Κατεύθυνση: Ανθρωπιστικές Επιστήμες στην Εκπαίδευση / Ειδίκευση: Γλώσσα και Παιδική Λογοτεχνία, Ιωάννινα 2016, διπλωματική εργασία, Επιβλ.: Σμαράγδα Παπαδοπούλου – Μανταδάκη (σ. 10).

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ελένη (2004). “Το ’22 ως ιστορικό αφηγηματικό πλαίσιο σε ελληνικά παιδικά-νεανικά μυθιστορήματα της τελευταίας εικοσαετίας με διεθνή αναγνώριση”. Στο Το σύγχρονο παιδικό-νεανικό μυθιστόρημα, επιμ. Τασούλα Τσιλιμένη, Σύγχρονοι Ορίζοντες, Αθήνα, σσ. 304 – 312.

32) ” παρατηρούμε πως το ιστορικό αυτό συμβάν (της Μικρασιατικής Καταστροφής) αξιοποιείται όλο και συχνότερα. Σύμφωνα με την Ηλία το φαινόμενο αυτό, το οποίο αποσκοπεί στην «μύηση» του παιδιού στο ιστορικό αυτό γεγονός, «εξυπηρετεί μια ευρύτερη κοινωνική ανάγκη» και αποδεικνύει την «πρόθεση των Ελλήνων να διατηρήσουν ζωντανή και ν’ αναμεταδώσουν στις νεότερες γενιές την ανάμνηση του τραγικού αυτού εθνικού γεγονότος» (2004, σ. 305)” .

33) Βιβλιογραφική αναφορά στην ίδια εργασία από τον Αθανάσιο Κονδύλη, στην εισήγησή του Η Σμύρνη μέσα στη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία (μυθιστόρημα): Τάσεις, επιδιώξεις και προσμονές (1980-2012)», Πρακτικά Συνεδρίου Μικρασιατικός Ελληνισμός και Πολιτισμός, 27 Σεπτεμβρίου 2016, Σύνδεσμος Φιλίας Εθνών.

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ε. (2009). Η σύγχρονη ελληνική κοινωνία σε πρόσφατα λογοτεχνικά έργα της Αγγελικής Βαρελά και της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, στο Σύγχρονα κοινωνικά θέματα στην ελληνική παιδική και νεανική λογοτεχνία. Ξεκλειδώνοντας τα μυστικά της σημερινής κοινωνίας, (επιμ. Τ.Δ. Τσιλιμένη), Βόλος: Εκδόσεις Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού, ISBN: 978-960-6786-03-7 (Πρακτικά συνεδρίου), σσ. 149 – 157

34) “Όσον αφορά στο βιβλίο Τα τέρατα του λόφου (2002), παρατηρείται εναλλαγή του ετεροδιηγητικού αφηγητή με ένα από τα βασικά πρόσωπα της ιστορίας, την Ειρήνη, η οποία, στέλνοντας στη γιαγιά της στην Αμερική ηλεκτρονικά μηνύματα, παρέχει στον αναγνώστη πληροφορίες για όσα συμβαίνουν στη δική της ζωή, καθώς και στων άλλων λογοτεχνικών προσώπων. Και στα τρία έργα το αναγνωστικό ενδιαφέρον διατηρείται αμείωτο, καθώς τα κρισιμότερα γεγονότα αποδίδονται μέσα από την οπτική των προσώπων τα οποία αφορούν  (Ηλία, 2004, σσ. 154-155)”.

-Βιβλιογραφική αναφορά στο άρθρο Ηλία, Ελένη. (2008). Η σύγχρονη ελληνική κοινωνία σε πρόσφατα έργα της Λότης Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου. Στο Β.Δ. Αναγνωστόπουλος (Eπιμ.), Το υφαντό της Πηνελόπης Διαχρονικές αναγνώσεις για την προσωπικότητα και το έργο της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου. Βόλος: Εκδόσεις Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού. σσ. 193-203

35) από την Χρηστομάτη Ευδοκία, στην μεταπτυχιακή εργασία της Μορφές του πρόσφυγα και μετανάστη στο μυθιστορηματικό έργο της Λότης Πέτροβιτς-Ανδρουτσοπούλου, Θεσσαλονίκη, Ιούνιος 2018, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Παιδαγωγική Σχολή – Τμήμα Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα: Επιστήμες της Αγωγής, Κατεύθυνση: Δημιουργική γραφή και εκδοτική παραγωγή για το παιδί: Από το σχολικό στο εξωσχολικό βιβλίο, Επιβλέπουσα καθηγήτρια: Τσιλιμένη Τασούλα.

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ελένη (1994). Η υποδηλωτική φύση της ποίησης στις Σάτιρες του Καρυωτάκη, Τετράμηνα, τχ. 51-52, σσ. 3805-3810

36) Αναφορικά με το ποίημα «Εμβατήριο πένθιμο και κατακόρυφο»: “Η μακάβρια εικόνα ενός απαγχονισμένου ανθρώπου αποδίδεται από τον Καρυωτάκη, σύμφωνα με την Ηλία (1994), με τέτοια «αισθητική κομψότητα», ώστε όχι μόνο δεν προκαλεί αισθήματα φρίκης στον αναγνώστη, αλλά κλονίζει και την απέχθειά του προς το ενδεχόμενο της αυτοχειρίας δι’ απαγχονισμού, καθώς συνειδητοποιεί ότι « το μέγεθος της τραγικότητας της ανθρώπινης ζωής [είναι αυτό που] γεννά την επιθυμία της αυτοχειρίας» (σ.3810)”.

Αναφορικά με το ποίημα “Δικαίωσις”: “Η λέξη «αγκάθια», όχι τυχαία η τελευταία του ποιήµατος, με ιδιαίτερη βαρύτητα και αµιγώς συµβολικό περιεχόµενο προβάλλει ειρωνικά την ανταμοιβή του για τις προσπάθειες και τον κόπο του βίου με την επανάληψη («ωραία- ωραία») να διαβρώνει ακόμα περισσότερο τη σκηνή (Ηλία, 1994, σ. 3810)”.

Δανιγγέλη Διαμάντω, Όψεις της Ειρωνείας σε Ποιήματα Ποιητικής του Κ. Γ. Καρυωτάκη, Αθήνα, 2023, Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Ανθρωπιστικές Σπουδές: Λογοτεχνία, Θέατρο και Γλώσσα στην Εκπαίδευση», ΕΚΠΑ, Σχολή Επιστημών της Αγωγής, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης,  διπλωματική εργασία, Επιβλ. καθηγήτρια: Οικονομοπούλου Βασιλική (σσ. 87 , 96).

-Αναφορές στο άρθρο Ηλία, Ελένη (2000). “Τα λογοτεχνικά αφηγήματα του Δ. Βικέλα ως διαχρονικά αναγνώσματα”, Διαδρομές, τχ. 60, σσ. 261-266, όπως έχει αναρτηθεί στα Αρχεία της Ομάδας Δημιουργικοί Εκπαιδευτικοί στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, eisk.sch.gr,

37) “Εισαγωγικά, για το λογοτεχνικό έργο του Δ. Βικέλα, αξιοποιούμε το εξαιρετικό άρθρο της Ελένης Α. Ηλία «Είναι τα λογοτεχνικά αφηγήματα του Δ. Βικέλα διαχρονικά αναγνώσματα;»

-Βιβλιογραφική αναφορά στο άρθρο Ηλία Ελένη Α., Παιδί και Εικονογραφημένο λογοτεχνικό βιβλίο στη σχολική τάξη. Η περίπτωση των έργων του Μαξ Βέλθουις, Διαδρομές, τχ. 94, Καλοκαίρι 2009. σσ. 8-16

38) από την Τσιαγκάνη Θεοδώρα, στη διδακτορική διατριβή της Η παιδική λογοτεχνία στην πρωτοσχολική εκπαίδευση (Πρώτη και Δευτέρα τάξη) ως μέσο της λογοτεχνικής εξοικείωσης και της γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σχ. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, Ρόδος, 2011, στη σ. 367.

-Αναφορές για τη συνεργασία της Ελένης Α. Ηλία με το περιοδικό ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

39) από την Μεταξούλα Μανικάρου (ΕΔΙΠ στο ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων), στην εργασία της Το περιοδικό Διαδρομές στο χώρο της Λογοτεχνίας για παιδιά και νέους (1986-2018): Ο ρόλος και η προσφορά του στο παιδικό βιβλίο και στην εξέλιξη, προώθηση, μελέτη και έρευνα της παιδικής λογοτεχνίας, Ηλεκτρονικό περιοδικό Κείμενα, Εργαστήριο Λόγου και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τχ. 31, σσ. 4, 5.

-Αναφορά στην εισήγηση:Ελένη Ηλία (2023), Το λεξικό της Φαντασίας. Πειραματισμοί με τη δημιουργική γραφή στην εκπαίδευση, Πρακτικά του 9ου Συνεδρίου: «Νέος Παιδαγωγός» , Αθήνα, ISBN: 978-618-5796-00-6,  Εκδόσεις: “Σύλλογος Νέος Παιδαγωγός”, https://users.sch.gr/synedrio/Praktika_Synedriou_09_Synedrio_Neos_Paidagogos_2023.pdf  σσ. 417 -422.  

40) “Η εκπαιδευτικός, συγγραφέας και διδάκτορας Ελένη Ηλία, στο προσωπικό της ιστολόγιο «Λογοτεχνία-Εκπαίδευση» (https://blogs.sch.gr/iliaeleni/) δημοσιεύει, μεταξύ άλλων, άρθρα και εισηγήσεις συνεδρίων με θέμα την δημιουργική γραφή, όπως «Το λεξικό της Φαντασίας. Πειραματισμοί με τη δημιουργική γραφή στην εκπαίδευση».

 Καράλλα Σμαράγδη-Αμφιλοχία, Η χρήση των Τ.Π.Ε. ως μέσο προαγωγής της Φιλαναγνωσίας στο Δημοτικό: Το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών Ιστολογίων και Ιστοσελίδων, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης,   πτυχιακή εργασία, Ρόδος, Ιούνιος 2023, σσ. 43-44. 

-Αναφορά στην εισήγηση: Ελένη Ηλία (2017), Κάπου θα συναντηθούμε… στο ίδιο σύμπαν ζούμε. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα

4ο συνέδριο «Νέος Παιδαγωγός» ISBN: 978-618-82301-2-5,  Ε ́ ΜΕΡΟΣ  (ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ), Επιμ. Φ. Γούσιας, σσ. 3433-3438, http://users.sch.gr/synedrio/Praktika_Synedriou_04_Synedrio_Neos_Paidagogos_2017.pdf

41) “Η εκπαιδευτικός, συγγραφέας και διδάκτορας Ελένη Ηλία, στο προσωπικό της ιστολόγιο «Λογοτεχνία-Εκπαίδευση» (https://blogs.sch.gr/iliaeleni/) δημοσιεύει, μεταξύ άλλων, άρθρα και εισηγήσεις συνεδρίων με θέμα εκπαιδευτικά προγράμματα που εφαρμόστηκαν όπως, το πρόγραμμα με τίτλο «Κάπου θα συναντηθούμε… στο ίδιο σύμπαν ζούμε», όπου οι μαθητές έπρεπε να φανταστούν την συνάντησή τους με τον γνωστό λογοτεχνικό ήρωα Μικρό Πρίγκιπα και στην συνέχεια να την αφηγηθούν στους συμμαθητές τους”.

Καράλλα Σμαράγδη-Αμφιλοχία, Η χρήση των Τ.Π.Ε. ως μέσο προαγωγής της Φιλαναγνωσίας στο Δημοτικό: Το παράδειγμα των Εκπαιδευτικών Ιστολογίων και Ιστοσελίδων”, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, πτυχιακή εργασία, Ρόδος, Ιούνιος 2023, (σσ. 43-44)

-Αναφορά στην εισήγηση Ελένη Ηλία (2007). Μικρές Ιστορίες, Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Στις γνωστές πατημασιές 2006 – 2007, σσ. 34-37.

42) “Στα παραπάνω συνηγορεί η εισήγηση της Ελένης Ηλία για τη βράβευση των μικρών ιστοριών. Σύμφωνα με την ίδια οι μικρές ιστορίες αξιολογούνται με βάση αφηγηματικά και παιδαγωγικά κριτήρια, ‘‘… η αναμφισβήτητη παιδαγωγική δύναμη της λογοτεχνίας βασίζεται αποκλειστικά στην αφηγηματική αρτιότητά της και όχι στη συσσώρευση γνώσεων. Τα έργα διδάσκουν στο βαθμό που δημιουργούν βιώματα, τα οποία προκαλούν συγκινήσεις. Αντίθετα, ο διδακτισμός, η εναγώνια προσπάθεια να μεταδοθούν οι όποιες αξίες και στάσεις απωθεί’’ (σ. 35)“.

Τσιώρη Δήμητρα, “Ιστορίες για παιδιά προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας”, “Τα βραβεία της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς κατά την περίοδο 1990-2010”, Επιστημονική Επετηρίδα Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τομ. 7, 2014.

-Βιβλιογραφική αναφορά στον τόμο Ηλία, Ελένη, (2007). Η παιδική λογοτεχνία στην εκπαίδευση (Εισαγωγή/Επιμέλεια), εκδ. Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βόλος.

43) από την Τσιαγκάνη Θεοδώρα, στη διδακτορική διατριβή της Η παιδική λογοτεχνία στην πρωτοσχολική εκπαίδευση (Πρώτη και Δευτέρα τάξη) ως μέσο της λογοτεχνικής εξοικείωσης και της γλωσσικής ανάπτυξης του παιδιού, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Σχ. Ανθρωπιστικών Σπουδών, Τμήμα Επιστημών της Προσχολικής Αγωγής και του Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού, Ρόδος, 2011, σ. 360.

44) Το ίδιο βιβλίο περιλαμβάνεται στην Συνιστώμενη Βιβλιογραφία, για το μάθημα Διδακτική τής Λογοτεχνίας, Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Α. Π. Θ., Διδάσκουσα: Καθηγήτρια Βενετία Αποστολίδου https://opencourses.auth.gr/modules/course_description/?course=OCRS217

45) Το ίδιο βιβλίο περιλαμβάνεται στην Βιβλιογραφία για τη διδασκαλία της Λογοτεχνίας στην πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας https://eclass.uowm.gr/

46) Το ίδιο βιβλίο περιλαμβάνεται επίσης στα Προτεινόμενα Διδακτικά Εγχειρίδια – Συμπληρωματική Βιβλιογραφία του μαθήματος “Ειδικά Θέματα Λογοτεχνίας”, με διδάσκουσα την Δρα Μαλλούρη Λουίζα, στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας (University of Nicosia).

47) Στο ίδιο βιβλίο αναφέρεται επίσης το ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΣΤΗΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ, ΟΔΗΓΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ, «ΝΕΟ ΣΧΟΛΕΙΟ (Σχολείο 21ου αιώνα) – Νέο Πρόγραμμα Σπουδών , Οριζόντια Πράξη» MIS: 295450, Αθήνα 2011. Συγκεκριμένα το βιβλίο περιλαμβάνεται στη ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗ ΦΙΛΑΝΑΓΝΩΣΙΑ,  του  Προγράμματος Σπουδών για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας στο Δημοτικό (στη σελ. 70), καθώς και του Προγράμματος Σπουδών για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας στο Γυμνάσιο (στη σελ. 125).

48) Βιβλιογραφική αναφορά στο ίδιο βιβλίο από την Παπαγεωργίου Νικολέττα στην πτυχιακή εργασία της  Λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά και διαπολιτισμική εκπαίδευση, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Προσχολικής Εκπαίδευσης, Βόλος 2008, στη σελ. 129.

-Αναφορά στο αφηγηματικό κείμενο Ηλία, Ελένη, (2021). Εγώ και εσείς οι άνθρωποι (σσ. 126-129) στο Γιορτή κάθε μέρα, μια παγκόσμια ημέρα. Αθήνα: Ελληνοεκδοτική

49) από τη Ζέττα Μακρή, κατά τη διάρκεια της θητείας της ως Υφυπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιας για θέματα Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής, στο χαιρετισμό της στην εκδήλωση παρουσίασης του συλλογικού τόμου της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, Γιορτή κάθε μέρα, μια παγκόσμια ημέρα, που πραγματοποιήθηκε στις βιβλιοθήκες του Δήμου Παλαιού Φαλήρου τον Απρίλιο του 2021:

 “Δανείζομαι από το κείμενο της Ελένης Ηλία για την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου…: «… Η δασκάλα ανακοινώνει πως θα με επιστρέψει στη δανειστική βιβλιοθήκη, από όπου με πήρε. Τα παιδιά δε θέλουν να με αποχωριστούν. Τα παρηγορεί, όμως, η υπόσχεσή της πως θα παίξουν το παιχνίδι μας και με άλλους φίλους μου» …” 

-Βιβλιογραφική αναφορά στο άρθρο Ηλία, Ελένη (1998). «Η λογοτεχνική πορεία της Ρίτας Μπούμη – Παπά», Συριανά Γράμματα, τχ. 43,  σσ. 126 – 146

50) από την Μαρία Τσούφη – Μαλκώτη, στη διπλωματική εργασία της Η Εφημερίδα των Ποιητών (1956 – 1958). Αρωγός Διεθνούς Ποιητικής Επικοινωνίας, Αριστοτέλειο  Πανεπιστήμιο  Θεσσαλονίκης, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Φιλολογίας, Θεσσαλονίκη, 2018, Επιβλ. καθηγητής: Λάμπρος Βαρελλάς, σ. 149.

51) Απόσπασμα από το άρθρο Ηλία, Ελένη (1997). «Ο Μηνάς ο Ρέμπελος του Κωστή Μπαστιά», Συριανά Γράμματα, τχ. 39,  Ιούλιος 1997, σσ. 131-137

παρατίθεται στην παρουσίαση του βιβλίου του Μπαστιά Ο Μηνάς ο Ρέμπελος, στην ιστοσελίδα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κομοτηνής

https://opac.librarykomotini.gr/cgi-bin/koha/opac-detail.pl?biblionumber=10990

“…Ο Μηνάς ο Ρέμπελος, ήρωας του ομώνυμου μυθιστορήματος του Κωστή Μπαστιά, μπαρκάρει σε ένα πειρατικό πλοίο, αναζητώντας τις αδερφές του, που είχε απαγάγει από τη Σύρο κάποιος κουρσάρος. Παρά το νεαρό της ηλικίας του, κατορθώνει πολύ γρήγορα να γίνει καπετάνιος και να αποκτήσει πολλά πλοία, νικώντας σε ναυμαχίες με πειρατικά και γαλλικά πολεμικά. Παντρεύεται τη Στυλιανή, που ήταν φυλακισμένη στο πλοίο με το οποίο ο Μηνάς πρωτοταξίδεψε. Κάποιος γάλλος ναύαρχος, που νικήθηκε από το Μηνά, απήγαγε τη Στυλιανή και το μωρό τους, για να τον αναγκάσει να παραδοθεί. Ο ήρωας πολέμησε και πάλι μαζί του… (Ελένης Α. Ηλία)”.

52) Παρουσίαση του έργου του Ευγένιου Τριβιζά, ΟΥΤΕ ΓΑΤΑ ΟΥΤΕ ΖΗΜΙΑ, από την Ελένη Ηλία έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου Κέδρος:

“ΕΓΡΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΟΥΤΕ ΓΑΤΑ ΟΥΤΕ ΖΗΜΙΑ της σειράς Μακρουλά Μικρούλικα